ေဂၚကီရဲ႕အေမ။ အႏွစ္တရာျပည့္ၿပီ

ေရး။ရဲေဘာ္ ဖိုးသံေခ်ာင္း

မာ့က္စင္ေဂၚကီဆိုသူက အေမဆိုေသာ၀တၳဳရွည္ႀကီးတပုဒ္ကို ၁၉၀၇ခုႏွစ္ထဲတြင္ ေရး ထုတ္လိုက္သည္။ထိုအခ်ိန္တြင္ သူ႔အသက္မွာ ၃၉ႏွစ္ရွိေနၿပီ။ယခုအႏွစ္တရာတိတိၾကာ ေသာ အခါ ဤစာအုပ္ကိုဂုဏ္ျပဳေနၾကသည္။ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ေခတ္ႏွင့္လည္းအံ၀င္ ေၾကာင္း ေျပာေနၾကသည္။
ဤစာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မိမိဘ၀တြင္ မွတ္ေလာက္သားေလာက္မ်ား က်န္ရစ္ေန သည္ကိုျပန္စဥ္းစားမိပါသည္။
ထိုစာအုပ္ကို ကၽြန္္ေတာ္က ၁၉၆၃ခုႏွစ္တြင္မွဖတ္ရသည္။အသက္၁၈ႏွစ္ အရြယ္ပါ။ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ပါ၀င္မႈေၾကာင့္ ကၽြန္္ေတာ္ေျပးလႊား၊ ပုန္းေအာင္းေနစဥ္ အိမ္ကို လွမ္းမွာယူၿပီး ဖတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယင္းမွာ အဂၤလိပ္၀တၳဳ ရွည္ႀကီးတအုပ္ကို တသက္တြင္ ပထမဆံုးဖတ္ဖူးျခင္းျဖစ္သည္။ လူကလည္း ေျပးလႊားပုန္းေအာင္းေနတုန္း၊အားေနတုန္းမို႔ စာ မ်က္ႏွာ ၃၀၀ေက်ာ္ေလာက္ရွိေသာ စာအုပ္ထူႀကီးကို ႏွစ္ရက္၊သံုးရက္ႏွင့္အၿပီးဖတ္လိုက္ႏိုင္ ျခင္းေၾကာင့္ အဂၤလိပ္လိုေရးထားသည့္ စာအုပ္ထူႀကီးမ်ားကိုဖတ္ရန္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယံု ၾကည္ မႈရသြားေစခဲ့သည္ကို ေကာင္းေကာင္းမွတ္မိေနသည္။ ထို႔ထက္ပိုအေရးႀကီး သည္က ဤစာ အုပ္ကိုဖတ္ၿပီးေနာက္ သရုပ္မွန္စာေပ၏ အစြမ္းႏွင့္အင္အားကို ေကာင္းေကာင္း သေဘာ ေပါက္ယံုၾကည္ သြားျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ကိုလည္း အားျဖည့္ေလာင္းသည့္အလား ခံစားခဲ့ရသည္။
ဤစာအုပ္မတိုင္မီက ျပည္တြင္းက၀တၳဳေပါင္းမ်ားစြာကိုေရာ ႏိုင္ငံျခား၀တၳဳဘာသာ ေပါင္းမ်ားစြာကိုပါ ကၽြန္္ေတာ္ဖတ္ဖူးပါသည္။ အဂၤလိပ္လိုဆိုလ်င္လည္း အတိုခ်ဳပ္ထားေသာ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဖတ္ဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ဤ၀တၳဳကိုဖတ္ၿပီး ေနာက္ခံစားရသည့္ ေက်နပ္မႈ။အားတက္မႈမ်ိဳး သည့္အယင္ဘယ္တုန္းကမွ မရရွိခဲ့ဖူးသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ဤ၀တၳဳကိုဖတ္ရန္ ကၽြန္္ေတာ္တိုက္တြန္းမိေသာ လူအေရအတြက္ဆိုလ်င္လည္း မ်ားလြန္း၍ မွတ္ပင္မမွတ္မိေတာ့။
‘အေမ’ကို ဗမာျပည္တြင္ စာေရးဆရာဂုဏ္္ေရာင္ႏွင့္ ေတာင္တြင္းဦးကိုကိုႀကီးတို႔ ဘာ သာျပန္ဖူးသည္။ ႏွစ္ဦးေပါင္းလ်င္ ေစာင္ေရေသာင္းဂဏန္းရွိေလာက္သည္။ ယခုျပန္ထုတ္ခြင့္ ရလ်င္လည္း ေရာင္းရမည္ဟုယံုၾကည္သည္။ နအဖေျပာေနေသာ “အေမ”ဆိုေသာ စံႏွင့္ တိုင္း တာၾကည့္သင့္သည္။
ေဂၚကီ၏အေမသည္ ဖိႏွိပ္မႈႏွစ္မ်ိဳးကို ရင္ဆိုင္တြန္းလွန္ကာ လူသံုးမ်ိဳးကို ကိုယ္စားျပဳ သည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။သူသည္ (၁) မိန္းမ။ (၂) မိခင္။ (၃) အလုပ္သမားဆိုေသာ လူသံုးမ်ိဳး ကိုကိုယ္စားျပဳကာ ေယာက္်ားတို႔၏စိုးမိုးမႈဆိုေသာ အိမ္တြင္းေက်းကၽြန္္ျပဳမႈႏွွင့္ လုပ္ခ၏ ေက်းကၽြန္ျပဳမႈဆိုေသာ စနစ္ဆိုးႏွစ္ခုကို ရင္ဆိုင္တြန္းလွန္သူျဖစ္ေပသည္။‘အေမ’သည္ ႏိုင္ငံ ေရးစကားေတြ ေဖာင္ေအာင္ ေျပာေနေသာ သာလိကာဇာတ္ေကာင္မ်ိဳး မဟုတ္ေခ်။ သူသည္ မူလက ႏိုင္ငံေရးဟူ၍ နကန္းတလံုးမွမသိရွာေသာ။ သူ႔သား ေပဗယ္လ္ႏွင့္ သူ႔ရဲေဘာ္ေတြ လုပ္သမွ်ကို ေမွာင္ရိပ္ထဲမွစိုးရိမ္တႀကီးေစာင့္ၾကည့္ကာ သက္ျပင္းတဖိုဖိုျဖင့္ ဘုရားတ’ ေနရွာ ေသာ မိန္းမႀကီးတဦးသာလ်င္ ျဖစ္ေပသည္။ သည့္ေနာက္တြင္မွ သူသည္သူ႔သားရဲ႕ ရဲေဘာ္ ေတြအေပၚ သူ႔သားလိုပဲခ်စ္ခင္လာကာ။ သံေယာဇဥ္ေမြးမိေသာ မိခင္တဦးျဖစ္လာသည္။ ေနာက္တဆင့္တက္ေတာ့ သူသည္သူ႔သားႏွင့္ရဲေဘာ္မ်ားအတိုင္း သေဘာေပါက္ယံုၾကည္ လာသည္။ ထိုမွထပ္တဆင့္တက္ေတာ့ သူကသူ႔သားတို႔တေတြ အဖမ္းခံရခ်ိန္တြင္ က်န္ရစ္ ေသာတာ၀န္မ်ားကို သူက ဆက္လုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္ေလသည္။
ဤျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမွာ အလြယ္တကူျဖစ္ေပၚလာသည္မဟုတ္။ အေတြးအေခၚပဋိ ပကၡေပါင္းမ်ားစြာကို ျဖတ္သန္းၿပီးမွ တျဖည္းျဖည္းျမင့္တက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ လူတန္းစား တိုက္ပြဲေတြ ပိုမိုျပင္းထန္လာေလေလ။ သူ၏အသိပိုတိိုးတက္လာေလေလျဖစ္ခဲ့သည္မွ သတိ ျပဳစရာျဖစ္သည္။တခ်ိန္က သူ႔အဖို႔နားစိမ္းရံုမက တုန္လႈပ္စရာျဖစ္ေသာ “ႏို္င္ငံေရး။ အေတြး အေခၚ။ အံုႂကြမႈ။ တိုက္ပြဲ။ ဆိုရွယ္လစ္”စသည့္ စကားမ်ားကို ေမွာင္ရိပ္ထဲမွနားေထာင္ရင္း သူယဥ္ပါးခဲ့ရသည္။ေနာက္ေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သူျဖစ္လာေတာ့သည္။ သူ႔မွာသူယံုၾကည္ေသာ ဘာသာေရးအတြက္ သားျဖစ္သူႏွင့္ျငင္းခံုသည္ကိုလည္း ဤစာအုပ္ တြင္ဖတ္ၾကရသည္။ထို႔ေၾကာင့္ေဂၚကီ၏ ‘အေမ’မွာ တေခတ္ထြန္းတေယာက္ေပၚ။ လူထူး လူခၽြန္မဟုတ္။ အင္မတန္သာမာန္က်ေသာ သဘာ၀မိခင္တဦးသာလ်င္ျဖစ္ေနသည္ကိုက ဤ စာအုပ္၏ အစြမ္းျဖစ္ေနေပသည္။
‘အေမ့’အဖို႔ သူ႔သားႏွင့္အေပါင္းပါေတြလုပ္ေန။ေျပာေနသမ်မွာ အဆန္းခ်ည္းျဖစ္ေနခဲ့ သည္။၀တၳဳတေနရာတြင္ သူက သူ႔သား၏ေရာင္းရင္း ယူကရိန္းသားကို ဤသို႔ေျပာသည္။
“မင္းတို႔ကလည္းထူးဆန္းလိုက္တာ။ မင္းတို႔အားလံုးရဲေဘာ္ေတြလား။ အာေမးနီးယန္း ေတြ။ ဂ်ဴးေတြ၊ ၾသစထရီးယန္းေတြ၊မင္းတို႔တေတြစကားေျပာေနလိုက္ၾကတာဟာ တကယ့္ မိတ္ရင္းကၽြမ္းေဟာင္းေတြလိုပဲ။ မင္းတို႔ဟာ၀မ္းနည္းစရာရွိလည္း အားလံုးအတြက္၀မ္းနည္း တယ္။ ၀မ္းသာစရာရွိလည္း အားလံုးအတြက္၀မ္းသာတယ္၊ ”ဤသည္ကိုယူကရိန္းသားႀကီး ရိုင္ဘင္က ယခုကဲ့သို႔ ျပန္ေျပာသည္-
“ဟုတ္တယ္။ အားလံုးအတြက္ပဲအေမ။ အားလံုးအတြက္ပဲ။ ကမၻာႀကီးဟာ ကၽြန္္ေတာ္ တို႔အတြက္။ကမၻာႀကီးဟာအလုပ္ သမားေတြအတြက္ပဲ။ကၽြန္္ေတာ္တို႔မွာ ႏိုင္ငံမရွိ။ လူမ်ိဳးမရွိ ဘူး။ရဲေဘာ္နဲ႔ရန္သူပဲရွိတယ္။
‘အေမ’ကို ေဂၚကီေရးေတာ့ သူ႔အသက္မွာ ၃၉ႏွစ္ရွိေနၿပီ။ထိုအခါတြင္ သူသည္နာမည္ ရစာေရးဆရာဘ၀ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ယံုမက ႏိုင္ငံေရးလုပ္သက္လည္း အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ရွိ ေနေပၿပီ။သူသည္ဆင္စြယ္နန္းေပၚမွာ ငွက္ကေလးေတြပ်ံေန။ ပန္းကေလးေတြ ပြင့္ေနသည္ကို ၾကည့္ကာစာဖြဲ႔ေနသူမဟုတ္။ေပေရစုတ္ျပတ္ေနသည့္ အလုပ္သမားမ်ားအၾကား ေနထိုင္ကာ ကမၻာေက်ာ္စာမ်ားကို ထုတ္လုပ္ေနသူျဖစ္သည္။တကယ္တြင္ ေဂၚကီ၏ဘ၀သည္ပင္ ဂႏၱ၀င္ ၀တၳဳႀကီးတပုဒ္ျဖစ္သည္။
သူငါးႏွစ္သားကတည္းက အေဖေသသည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူ႔ကိုအေမ့ဘက္က အဖိုးအ ဖြားမ်ားကေခၚထားခဲ့သည္။ သူ႔ကိုခိုင္းစားလို႔ရတဲ့အရြယ္ျဖစ္တဲ့ ၈ႏွစ္သားမွာပဲ သူ႔အဖိုးကသူ႔ကို ခိုင္းစားသည္။ ဖိနပ္ခ်ဳပ္ဆိုင္၊ ဘုရားကားေရာင္းသည့္ဆိုင္၊ ပန္းကန္ေဆး၊ ေဆးသုတ္၊ အစံုပင္။ သို႔ေသာ္သူသည္ေက်ာင္းမတက္ဖူးေခ်။ သူ၁၂ႏွစ္သားအရြယ္ေရာက္ေတာ့ အဖိုးအိမ္က ထြက္ ေျပးေတာ့သည္။ထိုအခါမွစႈသူသည္ ေျခသလံုးအိမ္တိုင္ျပဳကာ တေနရာမွတေနရာသို႔ သြားလာ ရွာေဖြစားေသာက္ရေတာ့သည္။ ထိုအေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို သူ၏ “ကၽြန္္ေတာ္၏ တကၠသိုလ္မ်ား” စာအုပ္တြင္ ဖတ္ရႈၾကရသည္။ သူမလုပ္ဖူးေသာ အလုပ္ဟူ၍မရွိ သေလာက္ပင္။ သူသည္ သူခိုး၊ ျပည့္တန္ဆာစသည့္ လူ႔ေအာက္လႊာ၀င္မ်ားႏွင့္လည္း ေပါင္းသင္းခဲ့ရသည္။ သူမ်ားအိမ္ တြင္ လုပ္ရေသာအခါမ်ား႔ ႏွိပ္စက္မႈဆိုသည္မွာ သူ႔အဖို႔မဆန္းေသာအရာ သာျဖစ္ခဲ့သည္။ ငတ္တလွည့္ျပတ္တလွည့္ႏွင့္ အသက္ရွင္ရင္း တေန႔၊ သူအသက္ ၂၁ႏွစ္ အရြယ္တြင္ သူ႔ကိုယ္ သူ ေသနတ္ႏွင့္ပစ္ေသရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးသည္။ေသေတာ့မေသ။ သို႔ေသာ္ အဆုပ္ကို ေဖာက္ ထြက္သြားသျဖင့္ တီဘီေရာဂါျဖစ္ကာ ထိုေရာဂါက သူ႔ကိုေသသည္အထိ ဒုကၡေပးသြားသည္။
သူသေဘၤာေပၚ၌ အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ေနစဥ္ စာနာတတ္ေသာ ထမင္းခ်က္တဦးက သူ႔ကို စာသင္ေပးခဲ့သည္။ ထိုပညာႏွင့္ပင္ သူသည္ေတာ္စတိြဳင္း၊ ခ်က္ေကာ့ဗ္တို႔ႏွင့္ အေပါင္းအ သင္းျဖစ္ကာ ဆိုဗီယက္စာေပထုတ္ေ၀ေရးဌာန၏ တာ၀န္ခံျဖစ္လာခဲ့သည္။
သူသည္ ေလးႀကိမ္မွ်အဖမ္းခံရကာ တရပ္တေက်းသို႔ နယ္ႏွင္ဒဏ္လည္းခံရဖူးသည္။ သူသည္ ၁၉၀၅ခုႏွစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တက္တက္ႂကြႂကြပါ၀င္ခဲ့သည္။သူ႔ဘ၀တသက္တာမွာ ရုရွားႏိုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္ေသာႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈတိုင္းတြင္ တက္တက္ႂကြႂကြပါ၀င္ခဲ့သည္။ သူသည္လန္ဒန္႔ က်င္းပေသာ ပထမအႀကိမ္ေျမာက္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ပါတီကြန္ဂရက္ကိုတက္ ေရာက္ကာ အေမရိကန္သို႔တကူးတကန္႔သြား၍ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ရံပံုေငြေကာက္ခံ ဖူးသည္။သူ႔ခရီးစဥ္ကိုစီစဥ္သူမ်ားတြင္ အေမရိကန္စာေရးဆရာမ်ားျဖစ္ေသာ မာခ္တြိန္း၊ ဂ်က္လန္ဒန္၊အာ့ပ္တန္ဆင္ကလဲယား စသူတို႔ပါ၀င္သည္။
‘အေမ’စာအုပ္ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ပထမဆံုးအႀကိိမ္ထုတ္လိုက္ေတာ့ နယူး ေယာက္တိုင္းသတင္းစာက ဤသို႔ေ၀ဖန္ သံုးသပ္သည္ကိုေတြ႔ရသည္။“စာဖတ္သူကို ထိုေတာ္ လွန္ေရးသမား အစုေလးႏွင့္တရင္းတႏွီး ေပါင္းမိသြားေစသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ အေမႏွင့္ အတူသူစာရြက္စာတန္းေတြျဖန္႔ရာေနာက္က ေကာက္ေကာက္လိုက္ပါေနမိေတာ့သည္။ သူက မွတဆင့္ သူ႔လူေတြကို နားလည္ယူရသည္။”
ပါလာေဂြရာဗလာေဆာ္ဗာ ဆိုေသာ ဤမိခင္မ်ိဳးကမၻာမွာ မည္မ်ရွိသနည္။ တကယ္ ေကာရွိရဲ႕လား။ ေဂၚကီက စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ဖန္တီးလိုက္လို႔သာေပၚေပါက္လာတာလား။ မၾကံဳဖူး သူမ်ားအဖို႔ေတြးေတာစရာရွိသည္။သို႔ေသာ္ ဗမာျပည္ကဲ့သို႔ အစိုးရဖိႏွိပ္မႈကို ရာစုႏွစ္တ၀က္ ေက်ာ္ ျဖတ္သန္းခဲ့သည့္ႏိုင္ငံတြင္မူ ဤ‘အေမ’မ်ိဳးေပါင္း မ်ားစြာကိုေတြ႔ဖူးခဲ့ၾကေပၿပီ။ ရွစ္ေလး လံုးအေရးအခင္းကို ျဖတ္သန္းခဲ့သူမ်ားတြင္လည္းဤလိုအေမမ်ိဳးေတြရွိၾကသည္။ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္က မီးဖိုေခ်ာင္ထဲကလူေတြမပါေသးဘူးလို႔ စိမ္ေခၚလိုက္ေတာ့ ဤအေမမ်ိဳးေတြ ေထာင္ႏွင့္ေသာင္းႏွင့္ လမ္းေပၚကိုတက္လာၾကသည္။
ေဂၚကီ၏အေမသည္ ရုရွားႏိုင္ငံကအေမမဟုတ္။ တကမၻာလံုးမွအေမျဖစ္သည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ဆရာရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း (၂၀၀၇) ခုႏွစ္ တြင္ေရးခဲ့ေသာေဆာင္းပါးအားျပန္လည္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္၊